Kabarety odeszły w niepamięć. Po co nam mało odkrywcze skecze skoro prawdziwe życie pisze bardziej absurdalne scenariusze. Powoli przestają nas bawić również stand-upy. Ile można słuchać gościa, który stoi na środku pustej sceny i wyśmiewa wszystkich po kolei? Czy on jest niby od nas lepszy? Memy krążą po Internecie zaledwie kilka dni, a potem umierają śmiercią naturalną. Sporo rzeczy nas śmieszy, ale zaledwie przez chwilę. Czy w takim razie humor sprzed pół wieku może jeszcze kogoś bawić?
Klasyki zza oceanu
Brytyjski humor jest znany na całym świecie ze swojej specyficznej ironii, absurdalnego podejścia do codzienności oraz krytyki społeczeństwa. Monty Python i Jaś Fasola (Mr. Bean) są dwoma ikonicznymi postaciami, które w znaczący sposób wpłynęły na ukształtowanie się tego rodzaju humoru.
Monty Python to brytyjski zespół komediowy, który swoją działalność rozpoczął w latach 60. XX wieku. Ich twórczość obejmuje kultowe skecze, filmy oraz seriale telewizyjne. Latający Cyrk Monty Pythona czy Żywot Briana stały się klasykami brytyjskiego humoru i są cenione przez widzów na całym świecie.
Święty Graal
Największą popularnością cieszy się jednak Monty Python i Święty Graal. To klasyczna komedia z 1975 roku. Film jest przepełniony absurdalnym humorem, kpiną z mitów i historii, oraz zaskakującymi zwrotów akcji. Śledzi on przygody króla Artura i jego rycerzy Okrągłego Stołu w poszukiwaniu Świętego Graala (naczynia do którego zebrano krew Jezusa po ukrzyżowaniu). Jednakże, zamiast epickiej opowieści, widzowie są świadkami komicznych i często absurdalnych sytuacji.
Humor w filmie Monty Python i Święty Graal jest niezwykle zróżnicowany i charakteryzuje się głównie absurdem, ironią oraz błyskotliwymi dialogami.
Twórcy filmu grają ze standardowymi oczekiwaniami widza, wprowadzając absurdalne sytuacje i bezsensowne rozwiązania, np. walka z latającym królikiem czy śmierć rycerza, który nadal walczy mimo utraty wszystkich kończyn.
Monty Python i Święty Graal nie boi się kpić z tradycyjnych mitów i legend, jak również z samych siebie. Świetnie oddają parodię konwencji rycerskich opowieści poprzez absurdalne sytuacje i przewrotny dialog.
Produkcja płynnie przechodzi od śmiesznych do drastycznych momentów, często łamiąc tradycyjne konwencje filmowe.
Dialogi w filmie są pełne gier słownych, absurdalnych zagadek i ciętych dialogów, które przyczyniają się do komediowego napięcia.
Może właśnie z tych powodów film jest uznawany za kultowy, zachwyca swoją oryginalnością i wyjątkowym poczuciem humoru, które nadal inspiruje inne produkcje filmowe.
Jaś Fasola
Jaś Fasola, stworzony przez brytyjskiego komika Rowana Atkinsona, to postać znana z serii telewizyjnych skeczy oraz filmów. Ten ekscentryczny i niezręczny mężczyzna często wpada w absurdalne sytuacje z powodu swojej naiwności i nietypowych pomysłów. Humor związany z postacią Jasia Fasoli opiera się głównie na slapsticku, czyli przerysowaniu i komizmie sytuacyjnym wywodzącym się już z czasów kina niemego.
Pure nonsense
Humoru nie brakowało również w naszym kraju. Na uwagę zasługuje chociażby Kabaret Starszych Panów – jeden z najbardziej znaczących kabaretów w Polsce, założonym w 1989 roku przez Wojciecha Młynarskiego oraz członków zespołu Pod Budą. Kabaret ten szybko zdobył ogromną popularność dzięki swojemu charakterystycznemu poczuciu humoru, ironii oraz inteligentnym tekstom.
Na szczególną uwagę zasługuje sam Wojciech Młynarski (1938-2017) – wybitny polski poeta, piosenkarze, tekściarz, kompozytor i satyryk. Jego twórczość charakteryzowała się niepowtarzalnym stylem, humorystycznym podejściem oraz głęboką refleksją nad życiem i ludzkimi relacjami.
Młynarski zyskał ogromną popularność dzięki swoim piosenkom, które często poruszały tematy życiowe, miłosne, społeczne oraz polityczne. Jego teksty cechowała finezja językowa, dowcip oraz ironiczne spojrzenie na rzeczywistość. Niektóre z najbardziej znanych utworów to Kwiaty we włosach, Uciekaj, uciekaj, Jak na lotni, czy Śliczna, mała.
Młynarski był także autorem tekstów do wielu piosenek innych wykonawców, a jego talent był doceniany zarówno przez publiczność, jak i krytyków. Jego działalność artystyczna miała ogromny wpływ na polską kulturę i sztukę estradową.
Kabaret Starszych Panów
Wracając jednak do Kabaretu Starszych Panów. Zasłynął on z krytyki społecznej oraz politycznej, często wykorzystując satyrę i groteskę do komentowania aktualnych wydarzeń. Ich występy były pełne ostrych obserwacji dotyczących życia codziennego, polityki czy stereotypów społecznych.
W repertuarze kabaretu znajdowały się zarówno skecze, monologi, jak i piosenki, z których wiele było autorstwa samego Młynarskiego. Ich twórczość charakteryzowała się inteligencją, czarnym humorem oraz niepowtarzalnym stylem, który przyciągał widzów z różnych grup wiekowych i środowisk społecznych.
Kabaret Starszych Panów odegrał istotną rolę w kształtowaniu polskiej sceny kabaretowej i pozostawił trwały ślad w historii kultury narodowej. Pomimo zakończenia działalności kabaretu, ich teksty nadal cieszą się popularnością i są cytowane przez kolejne pokolenia.
Kabaret Dudek
Kabaret Dudek był jednym z popularnych polskich kabaretów działających w latach 80. i 90. XX wieku. Założony został w 1982 roku przez członków grupy teatralnej “Dudek” związanej z Politechniką Warszawską.
Kabaret Dudek szybko zdobył uznanie publiczności dzięki swojemu charakterystycznemu poczuciu humoru, inteligentnym tekstom oraz prowokacyjnej formie. Ich występy często poruszały aktualne tematy społeczne, polityczne i kulturalne, prezentując je w sposób ironiczny i satyryczny.
W repertuarze kabaretu znajdowały się zarówno skecze, monologi, jak i piosenki, które cechowała finezja językowa oraz umiejętność trafnego komentarza. Kabaret Dudek nierzadko podejmował kontrowersyjne tematy, wywołując dyskusje i reakcje zarówno entuzjastyczne, jak i krytyczne.
Mimo że Kabaret Dudek działał przez stosunkowo krótki okres czasu, jego wkład w polską scenę kabaretową był znaczący. Wiele z ich skeczy i tekstów nadal jest cytowanych i wspomnianych przez fanów kabaretu oraz miłośników polskiego humoru.
Piwnica pod Baranami
Piwnica pod Baranami to legendarne miejsce w Krakowie, które odgrywało istotną rolę w kształtowaniu polskiej kultury, sztuki i życia intelektualnego. Piwnica została założona przez poetę, satyryka i kompozytora Piotra Skrzyneckiego w 1956 roku.
W Piwnicy pod Baranami odbywały się wieczory poezji, koncerty, spotkania literackie oraz dyskusje artystyczne, które przyciągały zarówno znanych twórców, jak i młodych talentów. Miejsce to stało się ważnym ośrodkiem dla artystów, którzy mogli tu swobodnie wyrażać swoje poglądy i prezentować swoje dzieła.
Wśród regularnych bywalców Piwnicy pod Baranami byli m.in. Ewa Demarczyk, Wojciech Młynarski, Jan Pietrzak, czy Stanisław Grzesiuk. To tutaj narodziły się niezapomniane piosenki, wiersze i skecze, które do dziś są często cytowane i wykonywane na polskiej scenie artystycznej.
Piwnica pod Baranami przetrwała różne okresy historyczne, w tym trudne czasy komunizmu, stając się symbolem wolności słowa i twórczej niezależności. Choć oryginalna Piwnica przestała istnieć, jej duch i dziedzictwo nadal żyją wśród kolejnych pokoleń artystów i miłośników kultury.
Czy humor dobrze się starzeje?
Samemu trzeba ocenić czy humor z dawnych lat do nas przemawia. Rzecz jasna wiele żartów nie zestarzało się najlepiej i dzisiaj zupełnie do nas nie przemawia. Ale mimo to myślę, że te kultowe filmy, kabarety i piosenki mają swój niepowtarzalny klimat i warto do nich wracać.
fot. nagłówka Film.org
