Szwajcaria to kraj słynący z czekolady, zegarków, gór oraz jezior. Ale czy zastanawialiście się jak w Szwajcarii działa rząd? Co to jest „Auslanderausweis”? Ile tak naprawdę jest w Szwajcarii języków urzędowych? W tym artykule przedstawię wam kilka ciekawostek o tym pięknym państwie, jak i ważnych zagadnień na tle prawnym.
Jak „od środka” wygląda Szwajcaria?- czyli kilka informacji wstępnych
Zaczynając od informacji wstępnych, Szwajcaria jest związkiem państw. Tworzą ją republiki będące kantonami konfederacji, posiadające charakter organizmów państwowych. Każdy kanton posiada swoją nazwę przeważnie wywodzącą się od nazwy miast, a łącznie kantonów jest 26, kiedyś nawet niektóre kantony były samodzielnymi mini-państwami oraz posiadały własne armie czy monetę. Każdy z nich bardzo się różni nawet najprostszymi rzeczami, przykładowo dniami wolnymi, obchodzonymi świętami, a przede wszystkim, każdy z kantonów ma swoją własną konstytucję! Również ciekawostką o kantonach jest to, że można się spotkać z wieloma językami w zależności od tego w jakiej części kraju jesteśmy.
Niemiecki, Francuski i jaki jeszcze?
Możemy powiedzieć, że Szwajcaria jest podzielona na „części językowe”. Gdy jesteśmy w kantonie Luzern to możemy swobodnie dogadać się w języku niemieckim, lecz gdy pojedziemy kawałek dalej, to niestety języka tego już nie usłyszymy nigdzie. Czym jest to spowodowane? W Szwajcarii są aż cztery języki urzędowe- język niemiecki, włoski, francuski oraz, co dla wielu jest zaskoczeniem, język romansz, inaczej nazywany retoromański. Gdy przebywamy w części francuskiej prawdopodobnie nie damy rady porozumieć się w języku niemieckim i działa to również w drugą stronę. Język codzienny Szwajcarów w kantonach niemieckojęzycznych to dialekt alemański. Dialekty używane są tam przez wszystkie warstwy społeczne, nawet w dużych miastach, chociaż pisownia praktycznie zawsze występuje jedynie po niemiecku.
Warunki pobytu
Aby osoba z poza granic Szwajcarii mogła w niej przebywać obowiązuje ją posiadanie tzw. Auslanderausweis, potocznie nazywanego po prostu ausweis. To, czy otrzymasz pozwolenie na pobyt w Szwajcarii zależy od kilku kwestii. Pochodzenie, zameldowanie w Szwajcarii, praca lub środki finansowe do życia-to kilka rzeczy, od których zależy czy pozwolenie możemy dostać. W Szwajcarii występuje podwójny system dla osób, które chcą uzyskać tutaj pozwolenie na pobyt. Obywatele pochodzący z UE i EFTA, czyli Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu mogą korzystać z prawa do swobodnego przepływu osób. Pozwolenie początkowe- okres ważności tego pozwolenia jest zależny od czasu obowiązywania umowy o pracę. Zazwyczaj jest to od 3 do 12 miesięcy.
L-Ausweis jest przyznawane osobom, które mają umowę na czas określony (nie dłuższy niż rok). Kartę L można odnowić po roku. Na następnym szczeblu jest pozwolenie B, które jest ważne przez 5 lat i może zostać przedłużone na kolejne 5 lat, gdy te wymienione powyżej warunki nadal będą spełnione. B-Ausweis dostajemy gdy mamy pracę z umową na czas nieokreślony lub co najmniej 12 miesięcy. Po pozwoleniu B możemy się starać o C-Ausweis, które to członkowie innych krajów UE otrzymują po regularnym nieprzerwanym 10-letnim pobycie.
Szwajcaria pomimo, tego że jest małym krajem, kryje bardzo wiele tajemnic i zagadek, które tylko czekają, by je odkryć!
Zuzanna Kistela
